Kruizen

Door buigen en weven kan een ruitpatroon gemaakt worden

Net als de gelegde heg is ook de kruisheg een luxe vorm van een verdichte heg. Voor zover bekend komt ze voor in Noordwest-Europa; ikzelf ken haar uit Nederland, België en Duitsland. Op de Nederlands-Duitse grens tussen Nijmegen en Kleef staat een zeer oude gekruiste heg van beuken. Deze heg diende als wildwal rondom het jachtgebied van de Duitse adel.

Door het buigen en weven (links, rechts, links, rechts) van struiken kan een ‘ruitpatroon’ gemaakt worden. Het maken van wonden bij het kruizen moet absoluut vermeden worden omdat het gemaakte ruitpatroon dan zal afsterven ten gunste van de rechtop groeiende hergroei bij de wonden. Er zijn drie verschillende manieren om tot een gekruiste heg te komen (zie de tekening in de fotogalerij hieronder).

Kruisheg gemaakt met winterlinde, Tilia cordata, circa 3 jaar na kruizen (Friesland 2023; foto: Pieter Jansma, Jansma’s Hof-Studio Habitats)

Drie voorkomende aanlegmethoden voor kruisheggen. Boven: twee planten per plantgat; ná planten de struiken kruizen. Midden: de nieuw geplante struik direct na het planten terugzetten en een jaar later twee nieuwe uitlopers gebruiken om te kruizen. Onder: twee vooraf gekruiste struiken per plantgat planten